โรคภูมิแพ้ ไม่ใช่แค่ทำให้ผู้ที่เป็นไอจาม คัดจมูกทั้งวัน แต่ยังส่งผลให้เกิดอาการอ่อนเพลีย หลับไม่สนิทได้ด้วย เนื่องจากเหตุผลหนึ่งคือ อาการมักกำเริบในช่วงกลางคืน ดังนั้นการดูแลร่างกายและสร้างสภาพแวดล้อมในห้องนอนให้ปราศจากสารก่อภูมิแพ้ให้ได้มากที่สุด จึงช่วยลดอาการอ่อนเพลียและนอนหลับไม่สนิทจากภูมิแพ้ได้
เข้าใจเรื่องโรคภูมิแพ้
โรคภูมิแพ้ (Allergies) คือโรคที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารกระตุ้นบางอย่างอย่างรุนแรง เช่น ละอองเกสรดอกไม้ ไรฝุ่น สะเก็ดผิวหนังของสัตว์เลี้ยง หรือแม้แต่อาหารบางชนิด โดยเรียกรวม ๆ กันว่า สารก่อภูมิแพ้ แม้จะไม่ทำให้เกิดอันตรายโดยตรง แต่ในผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ การตอบสนองของร่างกายต่อสารก่อภูมิแพ้เหล่านี้ มักทำให้เกิดอาการแพ้ตามมา
กล่าวคือ ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายจะสร้างสารภูมิต้านทาน (Antibody) ที่ชื่อว่า อิมมูโนโกลบูลิน อี (IgE) ขึ้นมา เพื่อให้ไปกำจัดแอนติเจน (Antigen) หรือสิ่งแปลกปลอมที่ร่างกายไม่เคยรู้จัก ซึ่งในขณะเดียวกัน อิมมูโนโกลบูลิน อี (IgE) ก็จะส่งสัญญาณให้เซลล์ในร่างกายสกัดกั้นสารก่อภูมิแพ้ด้วย เซลล์เหล่านั้นจึงปล่อยสารเคมีอย่างฮิสตามีน (Histamine) ที่ทำให้ร่างกายเกิดอาการแพ้ทั่ว ๆ ไป
ประเด็นสำคัญ คือ เมื่อตัวฮิสตามีนถูกปล่อยออกมามากเกินไป ย่อมส่งผลให้อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายเกิดการระคายเคือง เกิดเป็นอาการ เช่น คัดจมูกน้ำมูกไหล คันคอคันตา หายใจหอบ ไอ เป็นผื่นลมพิษ เป็นต้น และอาการเหล่านี้เกิดได้หลายระดับ ตั้งแต่เล็กน้อยไปจนถึงรุนแรงถึงขั้นเป็นอันตรายต่อชีวิต
โรคภูมิแพ้ทำให้เราอ่อนเพลียได้อย่างไร
คนที่เป็นโรคภูมิแพ้แล้วมีอาการอ่อนเพลียง่าย สามารถแยกเหตุผลออกมาเป็น 4 ประเด็น ดังนี้
- เพราะว่าอาการแพ้ไม่ได้แค่เกิดในตอนกลางวัน แต่ยังกำเริบในตอนกลางคืน ทำให้ผู้ที่เป็นนอนหลับไม่สนิท เพราะต้องคอยสะดุ้งตื่นขึ้นมาไอจามอยู่บ่อย ๆ
- คนที่เป็นภูมิแพ้ มักมีโอกาสที่จะเกิดอาการนอนกรนหรือเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เนื่องจากจมูกอักเสบ ทำให้ออกซิเจนไปเลี้ยงสมองได้ไม่เต็มที่จนรู้สึกง่วงหงาวหาวนอนในระหว่างวัน
- ประเด็นต่อมาก็คือ สารเคมีอย่างฮิสตามีนที่ถูกปล่อยออกมาทำให้ร่างกายรู้สึกอ่อนล้าได้ เพราะร่างกายต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อต่อสู้กับสารแปลกปลอม สังเกตว่าความอ่อนล้าที่เกิดขึ้น มักคล้าย ๆ กับตอนที่เรานอนซมเพราะป่วยเป็นไข้หวัดนั่นเอง
- นอกจากนั้น ยังพบว่าการรักษาด้วยการทานยาแก้แพ้ มักทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่ได้รับผลข้างเคียง นั่นคืออาการง่วงนอน จึงส่งเสริมให้เราเกิดความอ่อนเพลียเพิ่มขึ้น จนพัฒนาไปสู่การเกิดภาวะสมองล้าได้
จากผลการวิจัยสรุปได้ว่า อาการอ่อนล้าจากภูมิแพ้อาจมีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อคุณภาพชีวิตของเรา เห็นได้จากเด็กที่เป็นโรคภูมิแพ้มักมีผลการเรียนที่ไม่ดี หรือในผู้ใหญ่ก็มักทำงานผิดพลาดบ่อย
ทำไมตกกลางคืน อาการภูมิแพ้ถึงกำเริบ
บางคนอาจไม่เข้าใจว่า ทั้ง ๆ ที่อยู่ในห้องนอนของตัวเอง ไม่ได้ไปเผชิญฝุ่นละอองข้างนอก แต่ไม่วายอาการภูมิแพ้ยังกำเริบไม่หยุดหย่อน นั่นเป็นเพราะอะไร ? คำตอบก็คืออาจเป็นเพราะ…
- นอนราบมากเกินไป
เมื่อเรานอนราบมากเกินไป ซึ่งอาจเป็นเพราะที่นอนนิ่มหรือหมอนแบนมาก ฝุ่นละอองต่าง ๆ ที่กักเก็บอยู่ในภายในจมูกจะเคลื่อนไปใกล้บริเวณลำคอมากขึ้น เพราะแบบนี้จึงทำให้เกิดอาการไอและหายใจเสียงดังครืดคราด เพราะหายใจลำบาก ดังนั้น คืนนี้ลองนอนหนุนหมอนให้สูงขึ้น ก็อาจช่วยลดอาการภูมิแพ้กำเริบได้ - ละอองเกสรติดตัว
ละอองเกสรดอกไม้เป็นหนึ่งในสาเหตุสำคัญของอาการภูมิแพ้ ซึ่งละอองเหล่านี้จะมีขนาดเล็ก และปลิวปะปนอยู่ในอากาศโดยที่เราแทบมองไม่เห็น ดังนั้น ต่อให้เราเข้ามาอยู่ในห้องนอน ก็มีความเป็นไปได้สูงที่มันจะติดตัวเรามาตั้งแต่อยู่ข้างนอก การอาบน้ำทันทีที่ถึงกลับถึงบ้านจึงช่วยได้ แถมยังทำให้เราปลอดภัยจากเชื้อโควิด และลดความเสี่ยงเป็น Long COVID ได้อีกด้วย - นอนร่วมกับสัตว์เลี้ยง
การนอนร่วมกับสัตว์เลี้ยง ไม่ว่าจะเป็นให้นอนบนเตียงด้วย หรือให้นอนอยู่ในห้องด้วยกันเฉย ๆ ก็มีโอกาสสูงที่สะเก็ดผิวหนังของสัตว์เลี้ยงจะเกาะติดไปกับเสื้อผ้าและเครื่องนอนให้ห้องของเรา ดังนั้น ใครที่รู้ตัวว่าเจออาการภูมิแพ้หนักเข้าเรื่อย ๆ อาจต้องแยกห้องนอนกับเหล่าเจ้านายไปก่อน แต่ถ้าอาการยังเบา ๆ และไม่อยากให้เพื่อนซี้ต้องเหงา ก็อาจต้องรู้จักวิธีทำความสะอาดชุดเครื่องนอนเมื่อนอนกับสัตว์เลี้ยงเพิ่มเติม เพื่อป้องกันไม่ให้อาการกำเริบมากขึ้น - ห้องนอนมีเชื้อราหรือไรฝุ่น
ไรฝุ่นและเชื้อรา มักเจริญเติบโตได้ดีในห้องนอนที่มีชุดเครื่องนอนที่ทำจากผ้า และเต็มไปด้วยความชื้นจากร่างกายของผู้นอน เช่น จากเหงื่อไคล หรือตอนนอนทั้งที่ผมยังเปียก คำแนะนำที่ดีสุดคือการใช้ Topper กันไรฝุ่นมาวางเสริมทับบนที่นอน
โดยการเลือก Topper กันไรฝุ่นที่ดี ต้องดูที่มีคุณสมบัติ Nano-Zinc Oxide Permanent Anti-Bacteria เพราะจะช่วยยับยั้งสารก่อภูมิแพ้ได้ถึง 99.99 % รวมทั้งต้องมีเทคโนโลยี Latex-Pin hole and Latex Open cell เพื่อช่วยให้ระบายอากาศ ไม่สะสมความชื้นบนที่นอน ทำให้ปกป้องห้องนอนจากเชื้อราได้ดี สุดท้ายคือต้องเป็น Topper กันไรฝุ่นที่ผ่านการรับรองจากมาตรฐานสากล จึงจะช่วยให้ผู้ที่เป็นโคภูมิแพ้ ไม่ต้องกังวลว่าจะอาการกำเริบได้แม้ในขณะที่นอนหลับ
อย่าปล่อยให้อาการภูมิแพ้เล่นงานจนเพลีย ถ้าไม่อยากให้หน้าที่การงานเสียหาย ขอเพียงเริ่มต้นสำรวจพฤติกรรมการนอน จัดสภาพแวดล้อมในห้อง และใช้ไอเทมที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้เรื่องอาการภูมิแพ้โดยเฉพาะอย่าง Topper กันไรฝุ่น ก็ไม่ต้องลุ้นว่าคืนนี้จะสะดุ้งตื่นเพราะภูมิแพ้ทำพิษอีกแล้ว